3 Temmuz 2011 Pazar

içanadolu kuş çeşitleri

place here to learn-treasure place here to learn-treasure-defıne defıne defıne defıne sıgnal sıgns-solutıons-map-defıne path defıne-detector-cın-magıc-defıne search bars made-metals-charm-bury-bandit-defıne of documents-mound-tumulus-bandits- mystery of money-jewellery-defıne-archaeology-hıstory museums-ıslamıc-defıne natural stone-sculpture-news-mythology-antıque-archaeology-ancıent cıtıes-regıons-ancıent trade routes-horasan-ebced-sıgnal solutıons-defıne search-roman-byzantıne maps-green coıns only defıne to learn

içanadolu kuş çeşitleri

Türkiyedeki Kuş Türleri  
KÜÇÜK KARABATAK (phalacrocorax  pygmeus)
Çevresi sulak alanları tercih ederler. Ilıman iklimlerde yaşar.  Tatlı ve tuzlu ve acı sularda da yaşar. Kışı genellikle kıyısal Lagünler,  deltalar ve Ormanlardaki nehirlerde geçirirler. Çiftleşme kışlama bölgelerinde  olur. Çoğunlukla diğer türlerle karışık olarak koloniler halinde kuluçkaya  yatarlar. Mart sonu ile temmuz başında ürerler. Yuvalar, yoğun ağaçlık ve  çalılıklarda ve su yüzeyinden 1-15 m. Yükseklikte olur. Bazen ormanlıklarda  2-2,5 m. Yükseklikte olur. Eski yuvaları yeniden onarılarak kullanırlar .

Türkiye' deki kuluçka popilasyonu 1500 cift olarak tahmin edilmektedir.  (DHKD) Türkiye' deki kuluçka alanları Uluabat Gölü (max 300 cilt) Ereğli  sazlıkları (max 600 cilt) Sultan sazlığı (Kayseri) (max 200 cilt) Kuş Gölü (150  cilt), ayrıca Akşehir ve Eber Gölleri, Hotamış sazlığı (Konya) ve çaldıran  sazlığı (Van) diğer üreme alanlarıdır. Kışlama alanları, Meriç Deltası (Edirne)  (max 1450), Uluabat Gölü (max 1078), Gediz Deltası (max 1000), B, Menderes  Deltası (max 350), diğer kışlama alanları, Marmara Gölü, Işıklı Gölü, Eğridir  Gölü, Göksu Deltası

TEPELİ PELİKAN ( Pelicanus crispus)
Geniş  iç sularda, göllerda,büyük bataklıklarda ve lagünlerde bulunur. Tatlısularda  yaşamasına rağmen, azda olsa tuzlu ve acı sularda da görülür. Genellikle yoğun  balık popülasyonuna sahip sulak alanları tercih ederler. Üreme kolonileri  göllerde, deltalarda ve nehir ağızlarında yer almaktadır.Üremeye gelenler Şubat  ayında üreme yerlerinde görülürler. Yumurtlama 10 gün sonra olur. 4 yumurta  yumurtlarlar. Kuluçka müddeti 31-32 gündür. Yavrular 11-12 haftada tüylenirler.  Üreme alanlarının sonbaharda terkederler. Temel kışlama yerleri Akdeniz'in kıyı  alanları deltaları ve Hazar Denizidir. Kışlama bölgesi oldukça dardır.

Türkiye'deki Durumları :
Üreme alanları, Menderes Deltası ( max 42  Çift ), Kuş gölü ( max 35 Çift ), gediz Deltası ( max 35 Çift ), Aktaş Gölü (  Ardahan ) ( Max 50 çift ), Kızılırmak deltası ( Max 6 Çift), Kışlama alanları  Menderes Deltası ( Max 434 ), Gediz Deltası ( Max 341), Meriç Deltası ( Max  290), Uluabat Gölü ( Max 136 ), Kuş Gölü ( Max 117 ), Göksu Deltası ( Max 56)

KÜÇÜK SAKARCA KAZI ( Anser erythropus)
İskandinavya ve  Rusya'nın kuzeyindeki tunduralarda kuluçkaya yatar. Otoburdur Göl ve nehir  kenarlarındaki sazlıklarda beslenirler- daha çok tuzlu bataklıkları tercih  ederler. Kışın genel olarak, yarıkurak bölgelerde bulunurlar. Step alanları  bulamadığı zaman diğer habitatları kullanırlar. Türkiye' deki durumu : Kışı ağır  geçen yıllarda batı Anadolu' da Trakya' da ve doğu Anadolu' da seyrek olarak  görülürler.

SİBİRYA KAZI ( Branta ruficollis )
Göç sırasında  Step alanları kullanmasına rağmen, Batı Karadeniz kıyılarındaki beslenme  habitatları, çayırlar ve tarımsal arazilerdir. Bu tür su ihtiyacını ve gidermek  ve gece konaklamak için güvenli sulak alanlara uçabilirler. Üreme alanları  çoğunlukla tunduralardır. 5-6 çiftten oluşan koloniler halinde yuvalanırlar.  Yumurta adedi 3-10 arasında değişir. Kuluçka süresi 25 gündür.

Türkiye'  deki Durumu :
Türkiye bu türü göç zamanı görülebildiği5 ülkeden biridir.  Kışın , çok az sayıda Kayseri' deki sulak alanlarda görülür. Doğu Anadolu' da  Erçek gölü (Van ) da 1982 yılında bu tür iki çift üredi daha sonraki yıllarda  ürediğine dair bir bilgiye rastlanmadı.

YAZ ÖRDEĞİ (Marmorentta  angustrious )
Genellikle yoğun bitki örtüsüne sahip tatlı sığ gölleri  tercih ederler. Fakat azda olsa tuzlu/acı sulu bölgelerde bulunduğuna dair  bilgiler mevcuttur üreme için sürekli sulak alanları tercih eder ve yuvasını su  üzerindeki saz ve bitki adacıklarında yapar. Nisan' dan hazirana kadar 4-14  yumurta yumurtlarlar kuluçka süresi 25-27 gündür. Yüzücü ördekler olmasına  rağmen, iyi dalarlar bu şekilde beslenirler.Daha çok omurgasız ve bitki karışımı  ile beslenirler.

Türkiye'deki Durumu :
Türkiye Yaz Ördeğinin dağılım  gösterdiği en önemli ülkelerden biridir. Türkiye' deki üreme popülasyonu 150-250  arasında Göksu Deltası 50 çift, Seyhan, Ceyhan Deltası 35 Çift, Hatamış Sazlığı  ( Konya ) 20 çift' dir. Diğer kuluçka alanları Sutan sazlığı, Kulu Gölü, Ereğli  sazlıkları, Bendima Deltası ve Çelebibağ ( Van ) Sazlığıdır.

DİKKUYRUK ÖRDEK ( Oxyura Leucocephala )
Kapalı havza  hidrolosisine sahip yarı geçici veya devamlı tuzlu, acı ve tatlı gölleri tercih  ederler. Kışlama alanları olarak genellikle geniş, derin ve az bitki örtüsüne  sahip küçük alanları veya daha büyük sulak alan sistemleri çevrilmiş alanları  tercih ederler. Yuvalarını küçük yüzen adacıklarda sık kamışlıklar ve su  bitkileri arasın da yaparlar Çok eşlidir üreme zamanı Nisan Temmuzun ilk  yarısına kadar değişmektedir. Oldukça iri yumurta sayısı 4-9 arasıdır. Kuluçka  süresi 22-24 oranındadır. Larvalar omurgasızlar ve su bitkileri ile beslenirler.

Dikkuyruğun Türkiye' deki durumu : Türkiye Dikkuyruklar için en önemli  Ülkelerden biridir. Dağılım gösterdiği Ülkeler içinde en fazla kışlama  populasyonuna sahiptir. Dikkuyrukların dünyada' ki en önemli kışlama alanı  Burdur Gölüdür. Bazı yıllar toplam nüfusu % 50 den fazlası Burdur Gölünde  kışlar. Göldeki en büyük sayı 10927 (DHKD) şimdilerde bu rakam iyice düşmüştür.  Burdur Gölünün dışında Kuş Gölünde (Max 34) Marmara Gölü (Max 20) Karataş Gölü  (Max 128) Yarışlı Gölünde (Max 82) İrfanlı Barajı (Max 122) kışladığı  görülmüştür. Üreme dönemi öncesinde Ereğli sığlıkları (Max 508) Hotamış sazlığı  (Max 354) Kulu Gölü (Max 319) üreme dönemi sonunda Arin (Sodalı Göl) (Max 750)  gözlenmiştir. Göç esnasında Kızılırmak Deltasında (Max 1246) görülmüştür.  Kuluçka Alanları : Ereğli sazlıkları (Max 50 çift), hotamış sazlığı (Max 50  çift), Kulu gölü (Max 30 Çift), Arin (Sodalı Göl) (Max 30 çift), Sultan sazlığı  (Max 20 Çift), Uyuz gölü (Max 10 ift), Kazanlı Göl (Max 10 Çift), Kars Çalı  kuyucak Gölleri (Max 12 Çift), Van Sarısu ve Nurşun Gölleri (Max 6 Çift).

KARA AKBABA(Aegypius Monachus)
Dağlarda yüksek yerlerdeki  step kenarlarında yaşarlar. Üremek için hafif eğimli ormanlık ve açık vadilere  ayrıca çam türlerinin bulunduğu sup-alpin ( 2000 metre' ye kadar ) ihtiyaç  gösterir. Step bölgelerinde beslenirler. Seyrek koloniler veya tek başına ürer.  Ağaçların üzerine yumurtalarını bırakabildiği geniş yuvalar yaparlar. İlk üreme  yaşı 5-6' dır. Yumurtlama genellikle Şubat ayının başında başlayıp Nisan sonunda  biter. Yumurtaya 50-54 gün kuluçkaya yatar. Yavrular genellikle 100-105 gün  yuvada kalır.

Türkiye' deki Durumu :
Eskişehir- Kütahya arasındaki  Türkmen Baba dağı (10 çift), Kızılcahamam Soğuksu Milli Parkı (6 çift), Bolu  Kavalı Dağı (5 çift), Eskişehir Hamam Dağında (5 çift), Denizli Akdağda (3  çift), Murat Dağında (2 çift), Doğu Karadeniz Dağlarında ( 10 çift ) .

ŞAH KARTAL (Aquila heliaca)
Şah Kartal temelde alçak  arazilerde yaşamasına rağmen fakat daha yükseklere itilmektedir. Orta ve Doğu  Avrupa' da üreme habitatları ormanlık dağlardan, tepelerden ve nehir boylarından  yüksekliği 1000 metreye varan arazilerden ayrıca steplerden, açık arazilerden ve  tarımsal alanlardan oluşur. Kışlamak için sulak alanları tercih eder, görülsede,  göç sırasında pek çok çeşit habitat kullanır- şah kartal yuvalarını genellikle  yaşlı ve yüksek ağaçların tepelerine kurarlar. Kuluçka müddeti Mart veya Nisan  başında tamamlanır, 2-3 yumurta yumurtlar. Kuluçka müddeti 6 haftadır. Temel  besinler tavşan, sicap, gelengi ve fare gibi küçük memeliler oluşturur, ayrıca  su yılanları, susemenderleri, kurbağalar ve kertenkelelerle beslenir.

Türkiye'deki Durumları :
Ankara Beynam Ormanlarında 2 çift, Meriç  Deltalarında (Edirne) 1 çift, Ilgaz Dağlarında, Yozgat çamlığında, Eskişehir  Türkmen Babadağında ürediği sanılmaktadır. Azalmaların nedenleri arasında  besinini oluştarn memelilerin yaşam ortamlarının tahribi, ormancılık  faaliyetleri, habitat tahribi, özellikle büyük ve yaşlı ağaçların kesilmesi,  avcılık ve yasa dışı ticaret sayılabilir.

KÜÇÜK KERKENEZ ( Falco  naumanni )
Tüm yıl boyunca sürü halinde yaşayan küçük Kerkenezler, eski  evlerin çatı ve duvarlarında ağaç kovuklarında ve kayalıklarda bulunur.  Genellikle açık ve kısa bitki örtüsüne sahip ılık ve sıcak bölgeleri tercih  ederler. Yuvalarını genellikle insan yerleşim yerlerinde yolanlarında yaparlar.  Büyük koloniler halinde yuvalanmalarına rağmen, türün azalmasıyla birlikte 10  çiftte daha az koloniler görülmeye başlamıştır. Saf koloniler halinde kuluçkaya  yatmasına rağmen, küçük kargalar ve diğer kerkenez türüyle birlikte üreme  kolonileri oluşturmaktadır.

Başlıca yiyecekleri çekirge, çalı çekirgesi,  arazi çekirgesi gibi omurgasızlar oluşturur. Türkiye' deki popülasyonu 3-5 bin  olduğu sanılıyor. Tuz Gölü, Balıkdamı ( Eskişehir ) Ereğli sazlıkları  civarındaki köylerde ürediği bilinir.

BILDIRCIN KILAVUZU (Crex Crex)  
Nemli gübrelenmemiş toprakların seyrek otlu ve düzenli olarak kesilen  çayırlar ile ekili alanları tercih eder. Ayrıca sulak alanlar ve sazlıkların  kenar bölgeleri, kuru yeşil alanlar tür için önemlidir. Genellikle açık veya  yarı açık arazilerde ürerler. Kendilerini temel olarak uzun çimenlerle kaplı  çayırlarla saklarlar. Üreme sırasındaki dağılımı ve yoğunluğu bahar aylarındaki  uygun bitki örtüsünün bulunduğu ölü kök ve yapraklardan yaparlar . Üreme  sezonundaki beslenmelerinin büyük bir kısmını bitkilerin üzerindeki ve  topraktaki omurgasızlar oluşturur sonbahar ve kışın genel olarak tohumla  beslenirler. Ülkemiz' de yaz göçmeni ve geçit kuşu olarak gözükür. 7-9 bazen 12  yumurta yumurtlar. Kuluçka süresi 3 haftadır. Marmara' nın Güneyi İç Ege ve orta  Anadolu' da yaz göçmeni, diğer bölgelerde geçit zamanı görülür. Türkiye' deki  üreme bölgelerinde kapsamlı bir araştırmaya ihtiyaç vardır. Türkiye' de 10 çift  görülmüştür. ( Bird in Europe sayfa 228 )

TOY (otis  tarda)
Avrupa'nın orta ve Güney kesimlerinden orta Asya ve Mançurya' ya  kadar geniş bir alanda yayılış gösterir. Geniş açık ve genellikle düz olan kuru  tarım alanlarını, çayırları ve bozkırlarla tercih eder. Yuvalarını ekin  tarlaları içine veya yüksek otlar arasına yaparlar. Yuva alanları dişi  tarafından seçilir.

Toy Genellikle 2 yumurta yumurtlar kuluçka süresi  28-30 gündür. Üreme döneminde çok hassastır. Tedirgin edildiğinde yuvayı terk  eder. Yavrular ilk ayda böceklerle beslenir, yetişkinler böcek ve bitkileri  yerler, populasyonun çoğu yerlidir. Ağır kış şartlarında uzun mesafeli yer  değiştirirler.

Türkiye' deki durumu :
Önemli meme elamanlar,  Kütahya' da Altınbaş ovası 1996 da 51, Eskişehir Aliken platosunda 20 çift Van  Gölünün Kuzeybatısında 200 Muş Bulamak ovasında incelenmektedir.

İnce  Gagalı Kervan Çulluğu (Numenius tenuirostris)
Batı Sibirya'daki Güney  Talge bölgesi ile Orman steplerinde yapılan incelemelerde küçük ağaçlık alanlar,  sığ sular, küçük çayırlar ve küçük bitkisiz alanlar yaşama alanlarıdır. Göç ve  kışlama esnasında ve kışlama bölgelerinde ise tuzlu bataklıklar, stepler, acı  lagünler ve balık havuzları gibi oldukça geniş yayılım gösteren habitatlar  kullanırlar.

Göç esnasında Türkiye üzerinden geçerek kışı Kuzey Afrika  ve Batı Akdeniz Ülkelerinde geçirir. Ülkemizde 1946-1990 yılları arasında 29  kayıt tespit edilmiş 29 kayıt mevcuttur. Türkiye' deki potansiyel alanlar; Tuz  Gçlü Göksu Deltası, Seyfe Gölü, Burdur Gölü ve Çamaltı Tuzlası son olarak  Kızılırmak Deltası olarak tahmin edilmektedir.

ADA MARTISI (Larus  ovdoinii)
Koloniler halnide kayalık uçurumlarda ve kıyıdan uzak adalarda  görülürler. Yüksekliği deniz düzeyinde yakın yerlerden 1000 m' ye kadar; kayalık  alanlarda %85 çalılıklarla kaplı alanlara; tamamen düz alanlardan 90 derece dik  yamaçlara kadar değişik habitatları kullanırlar. Birkaç çiftten binlerce çifte  kadar değişen kolonilerle ürerler, üreme alanlarında orta düzeydeki bitki  örtüsünü tercih ederler. Bu yavruları sıcaktan ve yırtıcılardan korur.

Yumurtlama dönemi Nisan'ın ikinci yarısından Mayıs başına kadar sürer.  Temmuzun ilk iki haftasında yavrular yumurtadan çıkar. Genellikle 2-3 yumurta  yumurtlar. Kuluçka süresi 4 haftadır.

Balıklar, küçük memeliler,  eklembacaklılar, kuşlar ve bitkilerle beslenir. Tüm Akdeniz' de 15 bin çift  olduğu sanılıyor. Türkiye' nin Akdeniz kıyılarında 30-50 çift olduğu tahmin  ediliyor. Mersin-Silifke arasında 30 çift kaydedilmiştir.

SARI  KAMIŞÇIN (Acrocephalus paludicola)
Üreme sezonu boyunca su seviyesi  1cm-10cm arasında olan alçak arazilerdeki geniş sazlıklarda bulunur. Üremek için  nehir vadilerindeki bataklık çayırları tercih ettikleri bilinmektedir. Göç  boyunca Sarı Kamışçın, bataklıklardaki kısa otlara ve açık sulardaki sazlıklara  ihtiyaç gösterir.

Üreme sistemlerinden çok eşli ve karışık üreme  sistemlerinin birleştirmişlerdir. Yavrulama periyodu 15-16 gündür. Üreme  başarısı oldukça yüksektir. %83. üreme kayıplarına küçük memeliler sebep olur.  Türkiye' de nadiren Marmara Bölgesi, Batı Akdeniz ve Kuzeydoğu Anadolu' da yaz  göçmenidir.

Ülkemizde Nesli tehlikede olan Kuş türleri  

Kelaynak (Geronticus eremita)
Türkiye' de sadece Urfa'  nın Birecik ilçesinde koloni halinde yaşamaktadır. Fas' ta yaşamaktadır.  Ülkemizde nesli tükenmekte olan yaban hayvanlarının başında Kelaynak kuşları  gelmektedir. Bu nedenle ülkemiz faunası için özel bir yeri olan ve kamuoyunca  yakından takip edilen Kelaynakların Koruması ve üretilmesi çabaları önem  kazanmıştır.

1958-60 yıllarında Kelaynak populasyonuna en büyük darbe  vurulmuştur. Suriye ve Irak' tan yaklaşan çöl çekirgelerine karşı tüm Güneydoğu  Anadolu' da uçakla ilaçlamada (DDT) kullanılmıştır. Bir zamanlar büyük topluluk  oluşturulmuş, hep birlikte uçup gök yüzüne havalandıklarında "Güneşi örtecek  kadar kalabalık" olduklarını hatırlatan insanların bu gün bile mevcut olduğunu  söylüyorlar. Bazı yabancı kuş gözlemciler 20.YY başlarında bu civarda binden  fazla kelaynak yuvası olduğunu kaydetmişlerdir. Bu durumda Kelaynakların o  zamanki nüfusunun beşbini aştığı söyleniyor.

Kullanılan (DDT) ile  ilaçlama neticesinde 700 çiftten fazla Kelaynak ölmüştür. Yıldan yıla sayıları  gittikçe azalmıştır. Bunun üzerine 1967 den itibaren 3167 sayılı Karaavcılığı  Kanunun verdiği yetkiye dayanarak Merkez Av Komisyonu kararı ile Kelaynaklar  bütün yıl koruma türler arasına alınmıştır. Ancak koruma altına alınanlarıda  azalmalarını önleyememiştir. Şehir içindeki Koloninin yuvalandıkları  kayalıkların ön tarafında 3-4 katlı yapıların çoğalması sonucu kolonideki  bireyler bu olaydan etkilenmişlerdir.

1978 yılında Milli Parklar ve  Av-Yaban Hayatı Gn. Müdürlüğünce şehrin 1 km. kuzeyinde seçilen bir yerde  kelaynakların voli yerde üretilerek doğadaki populasyonun takviye edilmesi  amacıyla, Kelaynak üretme istasyonu kurulmuştur.

Üretme istasyonunda  üretilen kelaynaklar markalanarak doğaya salınmış salınan kelaynaklardan bir  kısmı göçten dönenlerle eşleşip yavru çıkarmışsa' da en önemli sorun bir  kısmının göç etmeyerek Birecik' te kalmaları olmuştur. Bu durum göç etme gibi  kuşların olağan davranışlarını göstermemesine hemde kış şartlarında Birecik' te  kalan bireylerin zayiatlarına yolaçmıştır.

Birecik Halkı kelaynakların  baharın müjdecisi kutsal hayvanlar olarak değerlenmekte ve kelaynakların gelişi  nedeniyle festivaller düzenlenmekteydi, ancak bütün çabalar kelaynakların  azalmasının ve her yıl göç edenlerden daha az sayıda kuşun Birecik' te  dönmesinin önüne geçememiş ve ne yazıkki 1991 yılında Yurdumuza bir kelaynak  gelmemiştir.

Bu kuşlar koloniler halinde kaya teraslarına yuvalanan bu  kuşlar genellikle 2-4 yumurta yumurtlarlar kuluçka süresi 27-28 gündür.

Kelaynaklar çekirge, kın kavatlı böcekler yılan, kertenkele,  danaburunları vBulletin. ile beslenirler.

SAZ HORUZU (Parphyro  porphyro)
Bazı yerlerde Sultan Tavuğu ve Gök Saz Horozu adlarıyla da  anılan saz horozu ülkemizde sadece Göksu Deltası (Silifke) de bulunurken,  Kızılırmak Deltasında da görülmeye başlandı.

Bu kuş ülkemizde yerlidir.  Göç etmez, her ne kadar Kızılırmak Deltasına Hazar Denizinin güneyinden geldiği  söylense de ,kanaatimize göre Kızılırmak Deltasında üredi ve mevcudu çoğalınca  görülmeye başlandı.

Bu kuş ülkemizde nesli tehlikededir. Göksu  Deltasında 300 çift, Kızılırmak Deltasında 20 çift görüldüğü tespit edildi..

Saz Horozu sık sazlı kamışlı göllerde , bataklıklarda, sazlarla kaplı  geniş kanallarda ve göletlerde yaşar ve buralarda yuvalanır. Yuvayı erkekle  beraber yaparlar. Dişi 3-5 yumurta yumurtlar, kuluçkaya nöbetleşerek yatarlar.  Kuluçka müddeti 28 gündür. Yumurtadan çıkan yavruları ebeveyn büyütür. Yavrular  35-45 gün sonra uçarlar.