26 Mart 2011 Cumartesi

DEDEKTÖR/METAL DEDEKTÖR/EL YAPIMI DEDEKTÖR NASIL YAPILIR

 

Define,definecilik,define işaretleri,define arama yolları,gizli defineleri arama,cinler büyü tılsım,define arama çubukları, ,gizemli defineleri çıkartma,define nasıl aranır hepsi burada.

Metal dedektörleri toprağın altındaki maden yataklarını veya değerli madeni eşyaları bulmak için tasarlanmış elektronik cihazlardır. Bunun dışında güvenlik amaçlı kullanılan tipleri de mevcuttur.
Metal arama cihazlarında arama işlemi, oluşturulan yapay bir manyetik alanın özelliklerini izleyerek gerçekleştirilmektedir. Arama sırasında, arama kafasının yakınındaki bir metal cismin arama kafası çevresinde yapay olarak oluşturulmuş olan manyetik alan üzerindeki etkileri elektronik devreler vasıtası ile değerlendirilir. Arama derinliği, yapay olarak oluşturulan manyetik alanın frekansı ile doğrudan ilgilidir. Frekans ne kadar düşükse arama mesafesi o kadar artar. Arama derinliğini etkileyen diğer unsurlardan biri ise arama bobininin çapıdır. Çap ne kadar büyükse mesafede o kadar artar.

Metal dedektörlerinin yapımında değişik yöntemler kullanılmaktadır. Aşağıda, metal dedektörü yapımında en çok kullanılan sistemlere değinilmiştir.

Bir osilatörün rezonans devresindeki bobinin endüktansının değişmesi ile çıkış frekansı da değişmektedir. Eğer rezonans devresindeki bobin arama kafası Içerisine yerleştirilirse bobinin alan çizgilerine yaklaştırılan bir metal, bobinin endüktansını ve dolayısı ile osilatör devresinin çıkış frekansını da

değiştirecektir. Osilatör devresi çıkışına eklenmiş bir F/V (frekans/gerilim çeviricı) yardımı ile basit bir metal dedektörü yapabilir. Bu tip dedektörlerde en iyi sonuç sesli yapılan aramalarda alınmaktadır (Eğer böyle bir dedektör yapılacaksa, insan kulağının, 1kHz ile 4kHz arasındaki seslere çok hassas olduğu ve bu seslerdeki en ufak frekans değişmesini dahi hissettiğini bilmekte fayda vardır).

Metal dedektörlerinin yapımında kulianılan bir başka yöntemde ise arama bobini bir köprü devresinin koludur. Bobine yaklaştırılan metal bir cisim bobinin endüktansını değiştirir. Bunun sonucu olarak dengede olan köprü devresi dengeden uzaklaşır. Bu anda alçak frekanslı bir akımın köprü devresinden geçirmekte olduğu simetrik akım asimetriktir. Ve bu durum elektronik devreler ile değerlendirilerek kullanıcı uyarılır. Bu tip bir metal dedektörünün prensip şeması Şekil-2.8.4a'da verilmiştir.

Bir başka sistem ise, birbirlerine dik olarak yerleştirilmiş verici ve alıcı bobininden oluşan sistemdir. Bu sistemde, normalde, verici bobininden alıcı bobinine bir gerilim indüklenmez. Fakat bu ıki bobine yaklaştırılan bir metal, alıcı bobininde bir gerilim indüklenmesıne sebep olur. Bu indüklenen gerilim kuvvetlendirici devreler ile kuvvetlendirilerek çıkışa iletilir. Ve kullanıcıya gerekli ikaz verilir.

Metal aramalarında kullanılan diğer bir yöntem de darbe endüksiyon sistemidir. Bu sitemde, bobinden düşük bir frekansta darbe dizisi yayınlanır. Verici ve alıcı olarak tek bir bobin kullanılır. Bu sistemin çalışmasını kısaca açıklarsak;

bobinden yüksek değerli bir doğru akım geçirilir. Ve bunun sonucu olarak bobin çevresinde bir manyetik alan oluşur. Bu anda bobin otomatik olarak verici devresinden alıcı devresine bağlanır. Ve çevredeki manyetik alan dinlenir. Sonuç elektronik devreler vasıtası ile değerlendirilerek çıkışa iletilir. Bu sistemle çalışan cihazların daha iyi bir arama yapabilmesi için iki faktör belirleyici rol oynar:

Göndermede bobinden olabildiğince büyük bir DC akım geçirme, Göndermeden dinlemeye oldukça yüksek bir hızda geçiş.

Metal dedektörlerinde kullanılan sistemlerden biri de aynı düzlem üzerine yerleştirilmiş verici-alıcı bobinleri ile gerçekleştirilen sistemdir. Bu sistemde verici bobini çevresinde düşük frekanslı bir elektromanyetik alan oluşturulur. Verici bobininm hemen yanında bulunmasına rağmen alıcı bobini, yerleştirilme şekli nedeni ile bu alandan mümkün olduğunca az etkilenir. Bu sukunet durumunda iken bobinlere yaklaştırılan bir metal bu manyetik alandan etkilenir. Ve metal içerisinden bir akım geçer. Metal içerisinden geçen bu akım metal etrafında bir manyetik alan oluşturur. Metal etrafında oluşan bu manyetik alan, bu sefer alıcı bobininde bir EMK indükler. Alıcı bobininde indüklenen bu EMK elektronik devreler vasıtası değerlendirilir. Ve çıkıştaki göstergelerden gereklı işaretler verilir.

Aşağıda aynı düzlem üzerine yerleştirilmiş alıcı-verici bobinleri yöntemi ile çalışan bir dedektörün yapımı anlatılmaktadır.

Bizim burada şemasını verdiğimiz metal dedektörü, yapay bir manyetik alan oluşturan verici bobini ile bu manyetik alanı dinleyen alıcı bobininden ve bu sinyalleri değerlendiren elektronik devrelerden oluşmaktadır.

Şimdi devremizin çalışmasını anlatırsak;

Devremiz verici ve alıcı kısmı olarak iki kısımda incelenebilir. Şekil-2.8.4b'deki verici kısmında BD135 transistörü ile yapılmış bir hartley osilatörü görülmektedir. Bu kısmın ürettiği dalgalı akım verici bobini etrafında bir manyetik alan oluşturur. Bu manyetik alan verici bobini yakınındaki metalleri etkiler. Ve bu metallerde EMK oluşmasına neden olur. Oluşan bu EMK metal içerisinden bir akım geçirir. Metal içinden geçen bu akım, verici bobininden gönderilen elektriksel sinyalin frekansı ile aynı frekansta olmak üzere, başka bir manyetik alan oluşturur. Oluşan bu manyetik alan bu sefer metal dedektörünün arama kafası içinde bulunan alıcı bobini tarafından hissedilir. Alıcı bobininin hissettiği bu sinyaller kuwetlendirildikten ve düzenlendikten sonra çıkışta bir ikaz sesi olarak duyulur.

Aşağıda metal dedektörünün alıcı devresi görülmektedir. Metal dedektörlerinin yapımı sırasında osilaskop kullanılması gerekmektedir. Fakat çoğu elektronikçide bu cihazın olmaması nedeniyle osilaskop gerektiren ayarları osilaskop kullanmadan yapmak için AN6884 entegresinden oluşan kısım devremize eklenmiştir

Verici ve alıcı bobinlerinin sipir sayılan ve arama kafası içerisine yerleştirilme şekilleri aşağıda gösterilmiştir. Verici ve alıcı bobinleri 20cm. çapında sarılacaktır

Şimdi metal dedektörünün montajı işlemini anlatalım. Devre yapıldıktan sonra bobinlerin arama kafası içerisine sabitleme işlemine sıra gelir. Bobinler arama kafası içersine kesinlikle sabitlenmelidir. Aksi takdirde arama sırasında veya herhangi bir çarpma esnasında bobinlerin yeri değişecek ve hatalı ikaz sesleri duyulacaktır. Bunu önlemek için profesyonel imalatçılar polyester ile bobinleri sağlamlaştırmaktadırlar. Bobinlerin arama kafası içerisine yerleştirilme biçimleri Şekil-2.8.4c gösterilmiştir. Bobinleri yerine sabitlerken ilk önce bobinlerden biri sabitlenir ve devreye enerji verilir. Diğer bobin ise sabitlenen bu bobin üzerinde sağa sola doğru hareket ettirilerek ince ayar yapılır. Bu ayar yapılırken AN6884 entegresinin 1 no.lu ucuna bağlı olan led yanık diğerleri sönük olacak konuma gelindiğinde bobinlere yaklaştırılan bakır bir nesne ikinci ledi yakacaktır. Eğer bakır nesne yaklaştırıldığında ikinci led yanacağı yerde birinci led de sönüyorsa bobinlerin arası biraz daha açılarak önce birinci ledin söndüğü ve biraz daha açıldığında birinci ledin tekrar yandığı gözlenmeli ve bobin bu anda kımıldatılmadan polyesterle sabitlenmelidir. Bu son haliyle bobinlere, bakır bir nesne yaklaştırıldığında AN6884 entegresinin iki nolu ucuna bağlı olan led yanacaktır. Bobinlerin bu ayarı hassas bir işlem olduğu için sabırla yapılmalıdır. Devremiz sadece altın, bakır ve alüminyum gibi metallere sinyal vermekte demir gibi metallere sinyal vermemektedir.

Metal dedektörlerinde önemli bir ayar olan toprak ayarı ise hassaslık ayarı yapılan potansiyometre ile yapılabilmektedir. Böylece metal oranı farklı topraklarda da arama yapmak mümkün olacaktır.